50. Echolocatie en de wonderlijke werking van ons brein.

Ons brein, nog steeds is het een raadsel tot wat het allemaal in staat is. Onze zintuigen, vaak worden ze zo onrechtvaardig behandeld door ze niet ten volle te benutten. Het wordt duidelijk dat wanneer één van onze zintuigen in de problemen geraakt andere beter presteren. Of ligt het gewoon aan onszelf. Zijn ze altijd al super maar laten we hen dan pas toe om er op volle kracht voor te gaan?

Mensen zien maar kijken niet altijd, mensen voelen maar zijn zich niet altijd echt bewust van wat ze voelen, mensen ruiken maar onderscheiden niet echt alle geuren, mensen luisteren maar analyseren niet genoeg,…Plots kan het wel…Wanneer je zicht afneemt lijkt het alsof je andere zintuigen het verlies compenseren. Je gaat beter horen, voelen, ruiken,…Vreemd allemaal.

Dankzij ingenieuze ontwikkelingen en gedreven mensen ontstaan de vreemdste maar ook ongelooflijk opmerkelijke technieken. Louis Braille was één van die mensen. Een geschrift met puntjes creëren om via je vingers een verhaal te lezen. Het beeld komt niet via je ogen maar langs je vingers en wordt doorgegeven aan het brein die de beelden in je hoofd laat verschijnen. Als ‘nog ziende’ heb ik zelfs dikwijls het gevoel dat ik niet het braille alfabet lees maar een normaal geschreven alfabet, vreemd tot wat een brein allemaal in staat is. Een logische verklaring lijkt me dat het normaal geschreven alfabet zo ingeprent zit dat mijn brein gewoon de braille overschrijft.

Toen ik onderstaand artikel las over echolocatie kwam alweer die gloed in me op, hoe wonderlijk is het als je dat kan. Een beeld vormen van je omgeving enkel en alleen door alles af te tasten door middel van klikjes te produceren. Net zoals dolfijnen, walvissen, vleermuizen,… en nog heel wat andere dieren dit doen. Ook dat kan het menselijk brein. Nu lukt het me wel heel wat geluiden te herkennen, of te weten waar ze juist vandaan komen, uit welke kamer, welke deur, welke kast,…toch lijkt het me deze manier van kijken een hele uitdaging. Maar een uitdaging is net zo leuk en deze zou ik zeker willen proberen. 

 Een tijd geleden zag ik al een documentaire hierover en het was echt indrukwekkend hoe die persoon zelfs, tijdens een wandeling, het verschil kon aangeven tussen stenen, bomen, houten afsluitingen,vlak oppervlak,…dus niet alleen de afstand tot iets maar zelfs het materiaal of vorm werd herkend. Ook de man uit deze reportage, Daniël Kish, geeft aan dat hij echt een drie dimensionaal beeld in zijn hoofd krijgt van zijn omgeving terwijl hij nooit met zijn ogen heeft gezien (zijn ogen werden zelfs op heel jonge leeftijd verwijderd). Hij predikt als het ware deze vorm van kijken. Volgens hem is het gewoon dé manier van kijken voor blinden maar toch wordt het dikwijls afgedaan als ‘te moeilijk’. Dit terwijl vooral kleinere kinderen heel gedreven blijken te zijn in deze techniek. Zelfs ziende kinderen zouden deze vorm van kijken relatief makkelijk onder de knie krijgen. Deze dingen zetten je aan het denken.

Ondertussen vond ik hier toch al heel wat informatie dat echolocatie stilletjes aan binnensijpelt, zo was er deze zomer een cursus in Leuven waar blinden de beginselen werd aangeleerd. Misschien wordt het stilaan duidelijk dat ons brein tot heel wat meer in staat is.

Ik kreeg een eerste proef-oefening doorgestuurd en besloot deze dan ook uit te proberen. Er worden verschillende klikgeluiden uitgelegd. Het meest gekende is de tong van bovenaan het gehemelte naar beneden te trekken, maar aangezien hierbij twee tonen gecreëerd worden is die niet echt bruikbaar. Een tweede methode is het optrekken van de mondhoeken waarbij een geluid wordt gemaakt dat bv. een paard tot  galop drijft. Deze techniek gebruikt Daniël in gangen om zo rechts of links objecten waar te nemen. Een ander geluid wordt gecreëerd door de tong net achter de bovenste tanden te plaatsen en een 'sussend geluid' te maken door het tipje van de tong vlug op en neer te bewegen.  Het beste geluid om een object voor je te ‘zien’ wordt gemaakt door de tong op het midden van het verhemelte te plaatsen en achteruit vacuüm te trekken, dit in samenstelling met een weidse lach op je lippen, daardoor wordt slechts één klik geproduceerd (de tong raakt de onderkant van de mond niet). Een heel specifiek geluid dat het oor tot het uiterste drijft is het tegen elkaar wrijven van zijn vingertoppen. Dit lukt enkel wanneer je huid droog genoeg is, zelfs dat geluid kan hij gebruiken om objecten waar te nemen. Velen onder ons zullen dat geluid zelfs niet kunnen waarnemen. Het is dus duidelijk dat deze techniek echt echt evident is en op z’n minst wonderlijk te noemen. Ik hoop vooral nog veel van Daniël te horen en dat hij de kans krijgt zijn techniek aan slechtziende en blinde kinderen en volwassenen aan te leren zodat ook zij een 3D-versie van de wereld rondom hen kunnen waarnemen.

In de onderstaande link kan je naar de blog : ‘How to Echolocate : For the blind, visually impaired and sighted.’ Je kan er zelfs het boek vinden hoe je echolocatie kan aanleren. Het proberen waard zou ik zeggen.

http://learnecholocation.blogspot.be/

 https://www.kijkmagazine.nl/science/menselijke-echolocatie-kaart-gebracht/

In deze video legt Daniël zelf, op een heel interessante manier, uit wat hij ziet en hoe hij omgaat met zijn blindzijn. Op z'n minst opmerkelijk.

 Mijn facebookpagina : hogemyopie. Op de blog hier pagina 38. Braille voor dummies : Braille leren na je 40^e , natuurlijk kan het wel!

Samenkomst : Hoge Myopie (bijziendheid) in het oog-café in Breda op 16/2/2018 van 12-17u. Van harte welkom voor een gezellige babbel, ook partners zijn meer dan welkom. Geïnteresseerden kunnen een mailtje sturen naar advhogemyopie@telenet.be . Momenteel zijn we met 7 (3 Belgische en 4 Nederlandse lotgenoten + 5 partners) maar het zou wel leuk zijn nog meer mensen samen te krijgen. Is er iemand in de buurt van Lier die samen met iemand anders wil reizen? Een geïnteresseerde had graag een reisgezel gehad. Mijn verhaal vind je hier op www.hogemyopie.blogspot.be teryg(vanaf 1.Voorwoord), het zou leuk zijn nog extra verhalen te vinden bij lotgenoten. Eindelijk praten met iemand die volledig begrijpt wat je voelt, ziet, ervaart en hoe zij ermee omgaan.Tot dan?